Ludzie od zawsze posługują się określonym językiem trochę nieświadomie, mimowolnie. Chyba nikt w codziennym funkcjonowaniu nie zastanawia się nad pochodzeniem słów, których używa, liczbą głosek, sylab, akcentem i tak dalej. Od dziecka mówienie przychodzi ludziom naturalnie, trochę „mimochodem”. Są jednak osoby, które fascynują się zgłębianiem tajemnic języka, którym się posługują. Takim celom służy właśnie filologia, która jest nauką zajmującą się dogłębnym badaniem określonego języka. Język składa się z wielu części, nierozerwalnie ze sobą związanych i uzupełniających się. Ważna jest jego historia, gramatyka, literatura. Wszystkie te zagadnienia mają swoje osobne działy w zakresie filologii. Przykładem może być filologia polska i kilka jej działów: językoznawstwo, historia języka, literatura współczesna, literatura Młodej Polski i tak dalej. Każdy taki dział jest dokładnie analizowany i badany. Zakres badań i tematów jest bardzo szeroki, ponieważ nad każdą, nawet najmniejszą częścią składową języka można się pochylić i zgłębić wiedzę na jej temat (na przykład pochodzenie litery „ę” lub próba znalezienia odpowiedzi na pytanie, dlaczego Izabella Łęcka z „Lalki” Prusa miała taki, a nie inny rozmiar rękawiczek). Filolog to osoba, która jest humanistą, więc bardzo dobrze zna również historię. Praktycznie każdy aspekt, którym zajmuje się filologia, ma swoje podłoże lub przyczyny, które nierozerwanie są związane z historią. Nie da się oddzielić tych dwóch zagadnień. Badania w pracy filologa to często żmudne i długie poszukiwania, analiza wielu dokumentów, opracowań, książek, tekstów źródłowych. Każdy, kto decyduje się na takie zajęcie, jest z pewnością człowiekiem z wielką pasją, bo nikt inny nie podjąłby się tak trudnej i długotrwałej pracy, której efekty nie zawsze są spektakularne.
